KOMPENDIUM

Ctrl+Alt+T -> otwarcie terminala

user@pcname:~$ -> nazwaUżytkownikaObecnieZalogowanego@nazwaKomputera:~$ po dwukropka ścieżkaDoObecnegoKatalogu

user@pcname:~$ clear -> czyszczenie ekranu terminala
user@pcname:~$ exit -> wyjście z terminala

user@pcname:~$ pwd -> pwd z ang. print working directory (/home/user) zwraca ścieżkę do obecnego katalogu
/ -> sam pojedynczy ukośnik z ang. slash mark to bezwzględna ścieżka czyli początek naszego drzewa systemu plików od głównego katalogu zwanego rootem korzeniem drzewa całego systemu plików

ls -> Listowanie plików i katalogów

ls -> z ang. list directory contents – lista zawartości katalogu, wyświetla katalogi i pliki
ls --help -> wyświetla informacje o komendzie i wszystkich jej możliwych przełącznikach
ls -l -> wyświetla katalogi i pliki z dodatkowymi informacjami w dziewięciu kolumnach
-rw-r--r-- 1 root root 22322 Oct 13 15:13 LICENSE.txt
drwxr-xr-x 1 root root 0 Oct 19 15:15 usr/

(1 Kolumna) -rw-r–r– -> plik(-) user(rw-) group(r–) other(r–)
(1 Kolumna) drwxr-xr-x -> katalog(d) user(rwx) group(r-x) other( r-x)
(2 Kolumna) 1
(3 Kolumna) root
(4 Kolumna) root
(5 Kolumna) 22322
(6 Kolumna) Oct
(7 Kolumna) 13
(8 Kolumna) 15:13
(9 Kolumna) LICENSE.txt

– w pierwszej kolumnie -rw-r—r– lub drwxr-xr-x:
pierwszy znak oznacza (-) plik / (d z ang. directory) katalog
następnych 9 znaków to nadane uprawnienia do tego pliku/katalogu
pierwsze 3 to uprawnienia nadane właścicielowi tego pliku/katalogu (u- user)
następne 3 oznaczają uprawnienia dla grupy do której należy ten plik/katalog (g – group)
ostatnie 3 oznaczają uprawnienia dla wszystkich pozostałych użytkowników (o – other)
litera r ( z ang. read) oznacza dostęp do odczytu danego pliku/katalogu, pozwala na przeczytanie pliku
litera w ( z ang. write) oznacza dostęp do zapisywania w danym pliku/katalogu, pozwala na zapis w pliku
litera x (z ang. execute) oznacza, że można dany plik/katalog wykonywać
– trzecia kolumna dotyczy właściciela danego pliku/katalogu,
– czwarta kolumna oznacza grupę, do której należy właściciel danego pliku/katalogu,
– piąta kolumna informuje o wielkości pliku/katalogu,
– szósta, siódma, ósma kolumna wyświetla datę i czas utworzenia/modyfikacji tego pliku/katalogu,
– dziewiąta kolumna wyświetla nazwę pliku/katalogu

ls -a -> wyświetla wszystkie katalogi i pliki łącznie z ukrytymi
ls -al -> wyświetla wszystkie katalogi i pliki łącznie z ukrytymi wraz ze szczegółami
ls dir1 dir2 dir3 -> listuje wybrane katalogi
ls file1 file2 file3 file4 file5 -> listuje wybrane pliki
ls *.php -> listuje pliki z rozszerzeniem .php
ls [a-p]* -> lista plików/katalogów zaczynających się od a kończących się na p
ls -l [an]* -> szczegółowa lista plików/katalogów zaczynających się na an

man ls -> zwraca pełną dokumentację danej komendy, w tym wypadku ls nie posiada takiej dokumentacji

Wzorce

[ ] -> zakres znaków
[ abc ] -> dowolny znak z zakresu wymienionych
[ a - c ] -> dowolny znak od a do c
[ ! a - c ] -> dowolny znak poza wymienionymi
[ 0 - 9 ] -> dowolna cyfra z zakresu
{ ps, phone } -> jeden z ciągów znaków

chmod -> Nadawanie uprawnień

ls -al a.php
-rw-r--r-- 1 root root 0 Dec 15 16:05 a.php
sudo chmod 777 a.php -> nadanie dostępu wszystkim do pliku
ls -al a.php
-rwxrwxrwx 1 root root 0 gru 16 22:58 a.php

sudo chmod a+w file.php -> nadanie uprawnienia zmian dla wszystkich
sudo chmod o-x file.php -> odebranie uprawnienia wykonywania pozostałym użytkownikom
sudo chmod ugo+r file.php -> nadanie wszystkim uprawnienia odczytu

cd -> Nawigowanie pomiędzy katalogami, poruszanie się w systemie plików/katalogów

cd -> z ang. change directory – zmień bieżący katalog, przejście do innego katalogu np. user@pcname:~$ cd usr
cd .. -> wyjście z bieżącego katalogu do nadrzędnego czyli o jeden katalog wyżej
cd / -> przejście na początek drzewa do root
cd /home/user -> przejście do oczekiwanego katalogu względem ścieżki tak samo jak cd ~
cd - ->powrót do poprzedniego katalogu

Komendy dla katalogów

sudo mkdir php -> utworzenie katalogu o nazwie php
sudo mkdir dir1 dir2 dir3 -> utworzenie trzech katalogów na raz
sudo rmdir php -> usuwanie katalogu
sudo rmdir dir1 dir3 -> usuwanie dwóch katalogów na raz

Komendy dla plików

sudo touch file.php -> utworzenie pliku
sudo rm file.php -> usunięcie pliku, z ang. remove
sudo rm file* -> usunięcie plików z tym samym początkiem nazwy
sudo rm *php -> usunięcie plików z podanym rozszerzeniem
sudo mv file.php dir1 -> przeniesienie pliku do katalogu dir1
sudo mv a.php b.php -> zmiana nazwy pliku z a na b
sudo cat namefile.conf -> wyświetla całą zawartość pliku w terminalu
sudo cp namefile.php /media/user/usb -> kopiowanie pliku na pendrive
sudo cp file1.php file2.php -> tworzy kopię pliku file1.php pod nową nazwą file2.php
sudo cp a.php dir1 -> tworzy kopię pliku a.php w katalogu dir1
sudo cp -r dir1 dir2 -> skopiowanie katalogu dir1 do dir2 z całą jego zawartością
head a.php -> wyświetla pierwszych 10 wierszy – linii z pliku a.php
head -1 a.php -> drukuje pierwszy wiersz – linię
head -3 a.php -> wyświetla trzy pierwsze linie – wiersze z pliku a.php
tail a.php -> drukuje 10 ostatnich linii – wierszy pliku a.php
tail -1 a.php -> wyświetla pierwszy wiersz od tłu czyli ostatnią linię z pliku a.php
tail -5 a.php -> wyświetla pięć ostatnich wierszy z pliku a.php
sort a.php -> sortuje wiersze w pliku a.php rosnąco od tłu czyli ostatnią linię z pliku a.php
sort -r a.php -> sortuje wiersze malejąco najpierw alfabetycznie od z do a a następnie numerycznie cyfry od największej do najmniejszej
sort -n a.php -> sortuje wiersze rosnąco najpierw alfabetycznie od a do z a następnie numerycznie cyfry od najmniejszej do największej
grep 'druga' a.php -> odnajduje wiersz – linie, w której został wpisany string w tym wypadku o nazwie druga linia
wc a.php -> (19 30 190 a.php) z ang. word count drukuje liczbę linii, słów i znaków zawartych w tekście pliku a.php
wc -l a.php -> drukuje liczbę wierszy
wc -w a.php -> drukuje liczbę słów
wc -c a.php -> drukuje liczbę znaków

find -> Odnajdowanie plików/katalogów

find ./dir1 lub find dir1 -> znajdź w bieżącym folderze katalog dir1
find ./*php -> znajdź w bieżącym folderze pliki z nazwą kończąca się na php
find *.php -> znajdź według wzorca wszystkie pliki z rozszerzeniem php
find / -> znajdź w całym systemie
find ~ -name a.php -> odnajdź wszystkie pliki o nazwie a.php
find ~ -name '*php' -> znajdź wszystkie nazwy plików kończących się rozszerzeniem php
find ~ type f -name '*php' -> znajdź wszystkie pliki kończących się rozszerzeniem php
find ~ type d -name 'dir1' -> znajdź wszystkie katalogi o nazwie dir1

Instalacja oprogramowania

sudo apt-get update lub sudo apt update -> pobiera zaktualizowaną listę pakietów z Internetu i ją aktualizuje /etc/apt/sources.list, aktualizacja listy dostępnych programów oraz odnośników do nich samych musi zostać wykonana przed instalacją jakiegokolwiek programu

sudo apt-get upgrade lub sudo apt upgrade -> instalacja dostępnych aktualizacji wszystkich pakietów aktualnie zainstalowanych w systemie, zmiana wersji na wyższą ze źródeł skonfigurowanych za pomocą pliku sources.list (/etc/apt/sources.list), istniejące pakiety nigdy nie zostaną usunięte, natomiast nowe pakiety zostaną zainstalowane

W pierwszej kolejności wykonujemy sudo apt-get update lub sudo apt update następnie sudo apt-get upgrade można również sudo apt-get update && sudo apt-get upgrade

sudo apt-get dist-upgrade -> aktualizacja dystrybucji Ubuntu do wyższej wersji, wykonywać tylko wtedy kiedy pojawi się nowa wersja Ubuntu

sudo apt-get install {package-name} -> instalacja pakietu oprogramowania, aktualizacja indywidualnego pakietu
sudo apt-cache search {package-name} -> odnalezienie pakietu oprogramowania
sudo apt-get remove {package-name} -> usunięcie pakietu z zachowaniem plików konfiguracyjnych
sudo apt-get --purge remove {package-name} -> usunięcie, odinstalowanie pakietu i plików konfiguracyjnych
sudo apt autoremove -> usunięcie zbędnych niepotrzebnych pakietów, zainstalowanych automatycznie w celu spełnienia zależności innych pakietów

sudo apt-get install php ->instalacja interpretera PHP programu do odczytu i wykonania skryptów napisanych w języku PHP, który jest dostępny jako komenda systemowa php

sudo apt-get install nano -> instalacja programu, podstawowego konsolowego edytora tekstu Nano

nano namefile.conf -> otwarcie pliku za pomocą edytora Nano

sudo apt-get install apache2 -> instalacja serwera Apache2 DocumentRoot -> /var/www/html html to domyślny katalog Apache, w którym przechowywane są projekty deweloperskie

code . -> uruchomienie Visual Studio Code

Czyszczenie pamięci podręcznej (cache) – zwolnienie miejsca z pamięci

sudo apt-get clean -> czyści lokalne repozytorium pobranych plików pakietów, które pozostały w /var/cache. Czyści katalogi: /var/cache/apt/archives/ i /var/cache/apt/archives/partial/. Jedynymi plikami, które pozostawia w /var/cache/apt/archives, są plik blokady (lock) i częściowy podkatalog (partial)
sudo apt-get autoclean -> czyści lokalne repozytorium pobranych plików pakietów podobnie jak sudo apt-get clean, ale usuwa tylko te pliki, których nie można już pobrać i które są praktycznie bezużyteczne, pomaga to zapobiegać zbyt dużemu rozrostowi pamięci podręcznej
sudo apt-get autoremove -> usuwa pakiety, które zostały automatycznie zainstalowane, ponieważ wymagały ich niektóre inne pakiety, ale po usunięciu tych innych pakietów nie są już potrzebne, czasami aktualizacja zasugeruje uruchomienie tego polecenia

tar + gzip Archiwizacja + Kompresja plików/katalogów

Format TAR

tar -cvf archive.tar a.php -> utworzenie archiwum w formacie TAR z plikiem a.php
tar -xvf archive.tar -> wypakowanie pliku a.php z archiwum formatu TAR

Format TAR.GZ

tar -zcvf archive.tar.gz dirArchive -> utworzenie archiwum katalogu dirArchive w formacie TAR.GZ
tar -zxvf archive.tar.gz -> wypakowanie katalogu dirArchive z archiwum TAR.GZ

tar Przełączniki:

-c – tworzy plik w formacie tar
-v – wypisuje nazwy wszystkich plików
-f – określa nazwę pliku archiwum tar
-x – wyodrębnia wymienione pliki
-z – włącza kompresję programem gzip

gzip Kompresja/Dekompresja

gzip archive.tar -> skompresowanie archiwum za pomocą gzip, wynikiem będzie powstanie archive.tar.gz
gzip -d archive.tar.gz -> dekompresja archiwum